Với khối lượng lưới điện được Công ty Truyền tải điện 4 quản lý tính đến hiện tại gồm 7.765 km đường dây (220kV&500kV) và 65 trạm biến áp - tổng dung lượng 44.993 MVA phân bố rộng trên khắp 19 tỉnh thành phía Nam là một thách thức lớn với việc tăng năng suất lao động, nâng cao chất lượng QLVH đường dây và trạm biến áp. Với việc ứng dụng KHCN, chuyển đổi số vào công tác kiểm tra lưới điện, QLVH và hỗ trợ từng bước thay thế một số biện pháp kiểm tra giám sát truyền thống bằng các trang thiết bị hiện đại, công nghệ số, để hỗ trợ trong công tác kiểm tra phát hiện các hư hỏng, khiếm khuyết thiết bị đang vận hành, nguy cơ gây sự cố và xử lý nhanh sự cố, theo dõi, kiểm tra định kỳ, giám sát thường xuyên trong vận hành lưới điện, kịp thời triển khai sửa chữa đảm bảo tin cậy trong cung cấp điện.
UAV bay tự động kiểm tra vận hành đường dây 220kV.
Đối với công tác kiểm tra quản lý vận hành đường dây có sử dụng UAV, tại Công ty Truyền tải điện 4, trong 6 tháng đầu năm 2024 đã triển khai bay tự động kiểm tra định kỳ đường dây (kiểm tra cột điện, kiểm tra bề mặt & cơ cấu sứ cách điện, kiểm tra bên ngoài phụ kiện và chụp ảnh đánh giá hành lang an toàn lưới điện) với khối lượng 7.417 km đường dây chiếm 95% đường dây đang quản lý vận hành, còn lại 5% khối lượng đường dây không triển khai bay tự động là do thuộc khu vực không cho phép bay và đường dây cáp ngầm trong đất. Với việc thiết lập bay UAV tự động kiểm tra cột, sứ, phụ kiện, hành lang, kiểm tra nhiệt độ mối nối dây dẫn là rất hiệu quả, qua phân tích hình ảnh của các đợt kiểm tra UAV có thể phát hiện nhanh và chính xác các khiếm khuyết, hư hỏng thay vì phải mất nhiều thời gian nếu kiểm tra bằng phương pháp kiểm tra truyền thống, kịp thời có kế hoạch sửa chữa khắc phục các tồn tại, đảm bảo vận hành. Cụ thể đã ứng dụng UAV có gắn thiết bị phun lửa đã mang lại hiệu quả lớn trong công tác đốt diều, vật bay bám vào đường dây nguy cơ gây mất an toàn, phát hiện và xử lý tổng cộng 674 điểm tưa, mối quấn tưa dây dẫn, dây chống sét, cáp quang trên lưới điện.
Đối với công tác kiểm tra quản lý vận hành trạm biến áp có sử dụng UAV, trong đầu năm 2024, Công ty Truyền tải điện 4 cũng đã triển khai thí điểm bay UAV tự động kiểm tra chụp ảnh thiết bị đang vận hành, chụp ảnh nhiệt các điểm phát nóng (đầu cosse, mối nối, thân thiết bị đang vận hành …) nhằm tiết giảm đáng kể thời gian kiểm tra vận hành trạm biến áp bằng phương pháp thủ công truyền thống … đảm bảo độ chính xác, xin cậy, quang sát được thiết bị, kiểm tra phụ kiện dưới nhiều góc độ khác nhau do việc điều khiển bay linh hoạt vị trí của UAV. Trong thời gian tới, Công ty sẽ triển khai công tác bay UAV tự động kiểm tra vận hành thiết bị trong trạm, đặc biệt hiệu quả cao khi áp dụng công nghệ này tại các trạm biến áp không người trực.
UAV bay tự động kiểm tra phát nhiệt vận hành trạm biến áp 220kV.
Nhìn chung, bước đầu của việc triển khai ứng dụng khoa học công nghệ trong công tác quản lý vận hành lưới điện đã có nhiều sự thuận lợi. Trước tiên đó là sự thuận lợi được sự quan tâm sâu sát và chỉ đạo xuyên suốt của Lãnh đạo Đảng Bộ và chính quyền của Công ty. Tiếp theo đó là sự tận tâm, nhiệt tình, luôn năng nổ trong công tác của các cán bộ quản lý đã nắm vững chuyên sâu về công nghệ UAV và tình hình vận hành quản lý lưới điện hiện nay đã giúp phát hiện kịp thời những hư hỏng trên dây dẫn dây, chống sét, cách điện, chụp ảnh thiết bị và đường dây đang mang điện. Từ đó cung cấp cho cán bộ quản lý những hình ảnh rõ ràng, dễ dàng phân tích đánh giá để theo dõi và cập nhật kế hoạch sửa chữa phù hợp, đáp ứng kịp thời cho công tác kiểm tra thường xuyên về những thành phần đang mang điện, đặc biệt là công tác kiểm tra trên dây dẫn, dây chống sét ở các vị trí cao, khoảng vượt lớn mà bằng phương pháp truyền thống khó có thể thực hiện được, đã tiết kiệm được khá nhiều thời gian và công sức của người lao động.
Bên cạnh đó, trong công tác triển khai ứng dụng khoa học công nghệ trong công tác quản lý vận hành lưới điện cũng đã gặp không ít những khó khăn, trở ngại như về số lượng thiết bị bay UAV hiện chưa được trang bị đủ để đáp ứng được nhu cầu cho các Đơn vị quản lý vận hành, hoặc số lượng CBCNV có kỹ năng điều khiển tốt thiết bị bay còn chưa nhiều, dung lượng pin của thiết bị còn hạn chế khi chỉ có thể kiểm tra được 02 khoảng cột/ngày/01 pin. Ngoài ra, các yếu tố về điều kiện thời tiết bất thường (mưa, giông) có ảnh hưởng lớn đến việc thực hiện công tác bay UAV.
Tuy vậy, tập thể CBNV Công ty Truyền tải điện 4 đã không ngại khó khăn, thực hiện từng bước ứng dụng công nghệ mới và đã đạt được những kết quả khả quan trong công tác quản lý vận hành lưới điện nhằm nâng cao hiệu quả sản xuất kinh doanh từ việc bay tự động UAV trong quản lý vận hành đường dây và trạm biến áp. Trong thời gian đến, Công ty Truyền tải điện 4 sẽ tiếp tục đẩy mạnh triển khai ứng dụng khoa học công nghệ, đề xuất kế hoạch, lộ trình triển khai đầu tư them trang thiết bị UAV bổ sung tại đơn vị, phương án tổ chức sản xuất, đào tạo chuyên sâu thành thạo hơn nhằm nâng cao và nhân rộng hơn nữa công tác này để nâng cao hiệu quả và năng suất lao động trong Công ty./.